برای به نتیجه رسیدن یک پروژه‌ی ساخت‌و‌ساز نیازمند ابزار و مصالح بسیاری هستیم. جک‌شاقول‌کننده ابزاری است که برای پایداری قالب‌های سازه به‌کار برده می‌شود.
به عبارت بهتر، جک شاقول‌کننده از دسته‌ی جک‌های قالب‌بندی است که قالب‌های دیوارهای یک‌طرفه و ستون‌ها را ثابت نگه‌می‌دارد، فشار وارد از طرق بتن را تحمل کرده و مانع از جدا شدن قالب‌بندی و خمیدگی دیوار می‌شود. همچنین سیستم سازه تغییر شاقولی نمی‌کند. این جک‌ها قابلیت تحمل وزنی بسیار بالایی دارند و تا بار 1500 کیلو‌گرم را تحمل می‌کنند. اندازه طولی این جک‌ها حدودا تا 3.5 متر است.
با کمک جک‌های شاقول‌کننده می‌توان از خمیدگی دیوار جلوگیری کرد. استفاده از این جک‌ها در سازه‌های بزرگ و عظیم مانند سد‌سازی، سوله و … ، به‌خاطر بتن‌ریزی سنگینی که دارند، اهمیت فراوانی دارد. در ادامه با ویژگی‌های بیشتری از این نوع جک‌ها آشنا خواهیم‌شد.
اجزای جک شاقول‌کننده
جک‌های شاقول‌کننده 3 قسمت دارند:
- بدنه جک
- نشیمن‌گاه جک: این قسمت به پای جک متصل‌شده و هنگام بتن‌ریزی به منظور انتقال نیرو‌های جانبی به زمین برای ایجاد ایمنی قرار داده‌می‌شود.
- پیچ‌های تنظیم‌شونده: وظیفه پیچ‌های تنظیم شونده، شاقول کردن دیوار است.
شمع‌های حمایتی و شاقول کننده قالب بتن
جک‌های شاقول‌کننده با توجه به نوع سازه ممکن است دو بازویی و یا تک بازویی و دارای قابلیت رگلاژ باشند.
جک‌های تک بازویی
کاربرد جک‌های تک بازویی در مهار جانبی قالب‌های دیوار است. جک شاقول‌کننده تک بازویی به این صورت است که در دو طرف خود پیچ و مهره رولینگ‌شده دارد. این جک‌ها، به‌وسیله کفشک‌های تک‌سوراخ از یک طرف به‌صورت مایل به دیواره‌های قالب متصل می‌شوند. جک‌های تک بازویی به وسیله دوپیچ تنظیم‌شونده و هم‌پوشی لوله‌های سنگین ساخته می‌شوند.
جک‌های دو‌بازویی
نوع دیگر جک‌های شاقول‌کننده موجود، جک شاقول‌کننده دو‌بازویی است. وظیفه این نوع جک، این است که مانع از تغییر شاقول سازه تا ارتفاع 3 متری شود. جک دو‌بازویی دارای یک بازوی کوچک و یک بازوی بزرگ است. هر یک از این بازو‌ها در دو طرف خود، دارای پیچ و مهره‌هایی چپ‌گرد و راست‌گرد هستند که قابلیت تنظیم ارتفاع جک را تا اندازه مورد‌نظر دارند. با اتصال این دو بازو به یکدیگر، بازو‌ها از یک سمت به قالب و از سمت دیگری که به هم متصل‌اند، به زمین وصل هستند.
وصل کردن این بازو‌ها به قالب و به زمین از طریق کفشک امکان‌پذیر است. 3 کفشک نیاز است که این دو بازوی جک شاقول‌کننده متصل شوند. از کفشک اول که دو‌سوراخ است، برای اتصال به زمین و از دو کفشک دیگر که تک‌سوراخ هستند، به‌وسیله پین فنر‌دار برای اتصال به سولجر و قالب استفاده می‌شود.
کاربرد‌ها و ویژگی‌های جک شاقول‌کننده
با‌وجود اینکه جک شاقول‌کننده در صنعت ساختمان‌سازی زیاد شناخته‌شده نیست اما نمی‌شود منکر نقش مهم آن در مقاومت و پایداری و استحکام سازه شد. مزیت‌های فراوانی در به کارگیری این نوع جک‌ها در سازه است که باعث موفقیت و به نتیجه رسیدن پروژه‌ها خواهند‌شد. در ادامه با این موارد آشنا خواهیم‌شد:
- جک شاقول‌کننده اصولا به‌عنوان یک تکیه‌گاه موقت در سازه‌هایی مانند دیوار‌ها و ستون‌ها است و از خمیدگی قالب‌بتن جلوگیری کرده تا در طول فرآیند ساخت‌و‌ساز شاقول باقی بماند.
- کاربرد مهم دیگر این جک، پشتیبانی از بار‌های سنگین است، به این معنی که فشار وارد به قالب از سمت بتن را کنترل می‌کند که این کار باعث یک‌نواختی وزن بتن در کل سازه شده و امکان شکستگی در سازه را کم می‌کند.
- جک‌هاس شاقول‌کننده، قابلیت تنظیم‌کردن ارتفاع خود را دارند، یعنی می‌توانند تا ارتفاع مورد‌نظر برای سازه باز شوند. به‌علت وجود همین ویژگی، می‌توانند در قسمت‌های مختلفی از پروژه به‌کار گرفته‌شوند.
- با به کارگیری این جک در حین فرآیند بتن‌ریزی، می‌توان مطمئن شد که این کار کاملا اصولی و درست صورت گیرد و بتن شکل خود را حفظ کند و بتن از‌هم‌گسیخته نشود.
- ساختار جک‌های شاقول‌کننده محکم و مقاوم است، به‌طوری که در طولانی مدت می‌توان از آن‌ها در ساخت‌و‌ساز استفاده کرد و از مزیت‌های بسیار آن‌ها بهره برد.
- این جک‌ها دارای پین‌های قفل‌کننده هستند که جک را قفل کرده و مانع از تغییر ارتفاع ناگهانی آن می‌شود.
نکاتی درباره جک‌های شاقول‌کننده
با نگهداری درست و اصولی برای مدت زمان زیادی از این جک‌ها می‌توانید استفاده کنید. به‌همین‌خاطر، با بیان نکاتی درباره این موضوع، سعی داریم به این امر کمک کنیم:
- قطعات متحرک جک را به‌طور منظم روغن‌کاری کنید.
- کاملا پیوسته قطعات و مهره‌های جک شاقول‌کننده را بررسی کنید تا از خم‌شدگی یا ترک‌خوردگی قطعات جلوگیری کنید. اگر قطعه‌ای در جک آسیب دیده‌بود، باید سریعا تعویض شود؛ اما بهتر است جک کلا عوض شود زیرا ممکن است در حفظ ایمنی سازه اخلال ایجاد شود.
- جک‌ها باید در مکان خشک و بدون رطوبت نگهداری شوند تا از هر گونه زنگ‌زدگی جلوگیری شود.
- پایه جک‌های شاقول‌کننده باید مستحکم و پایدار باشند.
خرید جک شاقول‌کننده
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، جک شاقول‌کننده با وجود کم‌شناخته‌شدن در ساخت‌و‌ساز، با ایفای نقش مهمی در این صنعت کاربرد فراوانی دارد. به‌همین علت، باید در خرید جک‌های شاقول‌کننده دقت فراوانی داشت و فاکتور‌های لازم را در هنگام خرید در نظر گرفت. با هم به بررسی این فاکتور‌ها خواهیم‌پرداخت :
- در ابتدا باید چک کنید که جک شاقول‌کننده شما طبق استاندارد‌های ساختمان‌سازی است یا نیست.
- شرکت سازنده این جک‌ها حتما باید مورد بررسی شما قرار گیرد. خرید از برند‌های بی‌کیفیت و شرکت‌های نامعتبر در این حوزه باعث کاهش عملکردی سازه خواهد‌شد.
- میزان تحمل بار جک شاقول‌کننده خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید برای سازه شما مناسب است یا خیر.
- جک شاقول‌کننده را متناسب با ارتفاع سازه خود در‌نظر بگیرید و به این نکته توجه‌داشته‌باشید که جک با ارتفاع مورد‌نظر شما هم‌پوشانی داشته‌باشد.
- گارانتی ارائه‌شده توسط شرکت سازنده را بررسی کنید تا از سالم و با‌کیفیت بودن جک اطمینان پیدا کنید.
عوامل موثر در قیمت جک شاقول‌کننده
جک‌های شاقول‌کننده قیمت‌های متفاوتی دارند و عوامل زیادی در این تفاوت قیمت موثر هستند اما قیمت‌ها در یک بازه معینی قرار دارد.
یکی از عوامل موثر در این کیفیت مواد سازنده جک است. واضح است که هر چه کیفیت بالاتر باشد، قیمت جک شاقول‌کننده نیز بالاتر خواهد‌رفت، به‌طور مثال جک‌های شاقول‌کننده فولادی بیشترین قیمت را دارا هستند.
عامل دیگر، قدرت باربری جک شاقول‌کننده است، هر چه قدرت باربری بالاتر باشد، قیمت جک نیز افزایش خواهد‌یافت.
به‌طور‌کلی، هر چقدر جک شاقول‌کننده ابعاد بزرگ‌تر، ورن سنگین‌تر و پیچیدگی بیشتری داشته‌باشد، قیمت بیشتری نیز خواهد‌داشت.
کلام پایانی
در این مقاله مطالعه کردید که جک شاقول‌کننده برای ممانعت از تغییر قالب‌بندی بتن و حفظ ایمنی در سازه به‌کار می‌رود، زیرا با هر‌گونه تغییر در قالب‌بندی، نمای سازه خراب شده و ممکن است بتن دچار شکستگی یا خمیدگی شود.
با توجه به این موضوع و به‌خاطر سپردن این مطلب که کیفیت ابزار به‌کار‌رفته در کیفیت نهایی سازه موثر است، در خرید و استفاده از جک‌های شاقول‌کننده دقت‌نظر لازم را داشته‌باشید.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر و خرید اقلام قالب‌بندی بتن با شماره 09128888903 تماس حاصل فرمائید.