قالب سرستون یکی از اجزای مهم و اساسی در ساختوساز ستونهای ساختمان است که بهعنوان بخشی از ستون در بالای آن قرار میگیرد. شکلهای مختلفی که سرستون دارد صرفا برای زیبایی ظاهری آن نیست، بلکه برای کاهش مقطع ستون و همچنین به عنوان تکمیلکننده ستون برای توزیع بار فشاری که بر ستون اعمال شده به کار میرود. سرستون باعث استحکام ستونهای سازه است.
قالبهای سرستون جز قالبهای خاص بهشمار میروند و انواع مختلفی دارند، بههمین دلیل پیمانکاران میتوانند با توجه به نیاز خود و نقشه سازه یک نوع را انتخاب کنند که با دانش فنی و دقت بسیار ساخته شوند. قالبهای سرستون به دو صورت مخروطی و چندضلعی در پروژهای ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند.
قالبهای سرستون به نحوی طراحی شدهاند که به دال متصل شوند. بتنریزی دال و سرستون همزمان انجام میگیرند. قالبهای سرستون جز قالبهایی هستند که ستونها، پایههای پل، سقفهای دال و … را قالببندی میکنند.
در ادامه این مقاله سعی بر این موضوع داریم که با بررسی بیشتر این قالبها، با کاربرد آنها در صنعت ساختوساز آشنا شویم. در این بخش با انواع قالبهای سرستون و ویژگیهای آن آشنا خواهیم شد تا اگر خریدار این نوع محصولات هستید، اطلاعات لازم را درباره آن به دستآورید.

قالببندی سر ستون بتنی
قالب سرستون باید دارای ویژگیهایی باشد که کاملا باعث مستحکم بودن ستون و کاهش فشار وارده به ستون شود. از جمله ویژگیهایی که میتوان به آن اشاره کرد، عبارتند از:
- قالب سرستون باید به صورت محکم و بینقص ساخته شده تا از نشت بتن به خارج از قالب جلوگیری کند.
- برای جلوگیری از چسبیدن بتن به قالب، باید داخل قالب روغن استفاده کرد.
- باید در هنگام ساخت قالب ستون، به تمامی جزئیات فنی توجه کافی را داشت.
قسمتهای مختلف قالب سرستون
قالب سرستون برای قالببندی ستونها، پلها و مخازن آب کاربرد بسیار قابلتوجهی دارند. به صورت کلی قالب سر ستون از سه بخش تشکیل شده است:
- قسمت پایینی قالب: عموما این بخش از قالب سرستون با توجه به نوع ستون به شکل مربع یا مستطیل است.
- قسمت میانی قالب: قسمت میانی قالب ستون برای متصل کردن قسمت پایینی به قسمت بالایی ایجاد شده و بسته به ارتفاع یا سنگینی ستون، بهصورت چند تکه قابل مونتاژ است.
- قسمت بالایی قالب: بخش بالایی قالب سرستون با توجه به طرح کلی ساختمان و نوع ستون به شکلهای مختلفی همچون گلدانی، نیلوفری و … است.

قالبهای سرستون طبق فاکتورهای متفاوت دستهبندیهای گوناگونی دارد که در ادامه به آن میپردازیم:
آشنایی با انواع قالببندی سر ستون
به این مطلب پرداختیم که قالب سرستون انواع مختلفی دارد که با توجه به سلیقه پیمانکار و همچنین نوع نقشه سازه انتخاب شده و در ساختمان بهکار میرود. انتخاب قالب سرستون یک پروسه تخصصی و فنی است که مهندسین عمران این کار را به عهده دارند. در ادامه متداولترین و رایجترین قالبهایی که برای سرستون وجود دارد را معرفی میکنیم:
- قالب نوع A : یکی از متداولترین و رایجترین انواع قالبهای سرستون، قالب سرستون نوع A است. به طور معمول قسمتهای بالایی قالب سرستون 120*120 با ارتفاع 50 سانتیمتر و قسمت پایینی آن با ابعاد 40*40 و ارتفاع 40 سانتیمتر و هم پوشانی 10 سانتیمتر هستند. موارد استفاده این قالب بسیار است و این قالب را در پروژههای ساختمانی زیادی میتوان دید. این قالب به قالب گلدانی نیز معروف است.
- قالب نوع B : زمانی که پیمانکار بخواهد یک قالب سرستون سفارشی مطابق با سلیقه خود سفارش دهد که به صورت مدولار، مربعی و مستطیلی باشد، بهتر است از قالب نوع B استفاده کند.
به دلیل تولید سفارشی آن، کاربرد کمتری نسبت به قالب نوع A دارد. - قالب نوع C : این نوع قالب مقاطع غیر مدولار دارد که پایههای آن به صورت دایره و بیضی است. میتوان گفت که قالب نوع C فرم مستطیلی، مربعی یا زاویهدار ندارد
انواع قالببندی سر ستون بر اساس جنس
قالببندیهای سرستون با توجه به شرایط متفاوت به صورت زیر است:
- قالب سرستون فلزی
- قالب سرستون پلاستیکی
- قالب سرستون چوبی (پلی وود)
قالبهای سرستون عموما فلزی هستند اما نمونههای چوبی و پلاستیکی آن نیز در پروژهها کاربرد دارند.
قیمت قالب سرستون
قیمت قالب سرستون وابسته به نوع طراحی و فرآیند تولید آن است که بر اساس نوع و ابعاد قالب و همچنین نوع ورق و مواد اولیه به کاررفته متفاوت است. قیمتی پایینتر از قیمت استاندارد قالب بندی سرستون نشاندهنده کیفیت پایین آن است زیرا محال است که تولیدکننده قالب با صرف هزینه بالا برای تولید یک قالب، آن را با قیمت پایینتر از استاندارد به فروش برساند. به همین علت هرگز با خرید قالب ارزان، کیفیت پروژه خود را کاهش ندهید زیرا به دلیل مهم بودن نقش ستون در سازه، کیفیت ستون و سرستون مهم است.
برآورد هزینه قالب سر ستون به صورت کیلویی است. با توجه به ابعاد، ضخامت ورق و وزن محصول میتواند قیمتهای متفاوتی داشته باشد. برای طراحی نقشه قالببندی و برآورد هزینه با کارشناسان ما تماس بگیرید.
کلام پایانی
با توجه به مطالب گفته شده در این مقاله میتوان گفت نقش قالبهای سرستون در صنعت ساختمانسازی بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل در به کارگیری این قالبها باید توجه بسیاری داشت تا کیفیت و استحکام سازه کاسته نشود و در نهایت پروژهای مطابق با استانداردهای روز اجرا شود.