جک سقفی صلیبی که به جک سقفی Tشکل نیز معروف است، یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین انواع جک‌های سقفی است. وظیفه این جک‌ها تحمل بار وارد به سقف است. همان‌طور که می‌دانید بتن‌ریزی فشار زیادی را در پی دارد، به کارگیری جک‌های سقفی مخصوصا نوع صلیبی آن باعث می‌شود که این فشار کنترل شده و مانع از فروریختن سقف شوند.
توان باربری جک‌های سقفی صلیبی 1.5 تن است. لوله‌های درزدار توان باربری پایینی دارند. استفاده از این لوله‌ها در تولید جک‌های صلیبی باعث می‌شود که توان باربری آن‌ها کاهش پیدا کند، به‌همین علت مطلقا نباید از لوله‌های درزدار در ساخت جک‌های صلیبی استفاده کرد.
ابعاد و ویژگی‌های جک سقفی صلیبی
جک‌های سقفی صلیبی در اندازه‌های 3، 3.5، 4، 4.5 و 5 متری تولید می‌شوند که جک صلیبی با ارتفاع 3.5 متری، پرکاربردترین مدل جک‌های سقفی صلیبی است. این نوع جک‌ها در دو مدل سبک و سنگین موجود هستند. جک‌های صلیبی سنگین توان باربری بالاتری دارند.
جک‌های سقفی صلیبی از 4 جزء نری، مادگی، رزوه و سرجک تشکیل شده‌اند که سرجک آن به شکل T است و در دو مدل صلیب ثابت و صلیب متحرک تولید می‌شوند. جک‌های سقفی صلیبی، رزوه‌ای از جنس چدن‌نشکن و با گام 8 دارند که وظیفه تنظیم ارتفاع این جک‌ها را دارند. هم‌چنین قسمت نری جک صلیبی از لوله‌ای به قطر 6 سانتی‌متر و ضخامت 2.5 میلی‌متر و قسمت مادگی آن از لوله‌ای به قطر 5 سانتی‌متر و ضخامت 2.5 میلی‌متر ساخته شده‌است.
در هنگام استفاده از جک‌های صلیبی در سازه، باید آن‌ها را درست و تراز نصب کرد تا موجب خمیدگی سقف نشوند و مشکلی در ساخت و اجرای پروژه پیش نیاید.
جدول وزن و قیمت جک سقفی صلیبی
| ردیف | نام محصول | وزن (کیلوگرم) | قیمت واحد (کیلوگرم) | قیمت هر عدد | محل بارگیری |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | جک سقفی صلیبی 3 متری | 14.5 | 47/000 | 681/500 | قم / شهرک صنعتی شکوهیه |
| 2 | جک سقفی صلیبی 3.5 متری | 16 | 47/000 | 752/000 | قم / شهرک صنعتی شکوهیه |
| 3 | جک سقفی صلیبی 4 متری | 17.5 | 47/000 | 822/500 | قم / شهرک صنعتی شکوهیه |
| 4 | جک سقفی صلیبی 4.5 متری | 19 | 47/000 | 893/000 | قم / شهرک صنعتی شکوهیه |
انواع جک‌های سقفی تی شکل
همان‌طور که اشاره شد، جک‌های سقفی صلیبی دو نوع دارند که شامل جک‌های سقفی صلیب ثابت و جک‌های سقفی صلیب متحرک هستند. در ادامه به تفضیل به توضیح این جک‌ها خواهیم‌پرداخت:
- جک‌های سقفی صلیب ثابت: پرکاربردترین جک موجود در بازار هستند. این جک‌ها شامل نری، مادگی، رزوه و سرجک ثابت هستند. همان‌گونه که از نام این نوع جک‌ها پیداست، قسمت سرجک این جک‌ها بدون تغییر و غیرقابل جدا‌شدن است. به‌خاطر هم‌چنین ویژگی‌هایی که جک‌های سقفی صلیب ثابت دارند، امکان استفاده از آن‌ها در همه قسمت‌ها و زوایا وجود ندارد. ویژگی دیگر این جک‌ها سرجک پهن و بزرگ آن‌ها است که باعث می‌شود جک‌های صلیب ثابت گستره بیشتری را پوشش دهند.
- جک‌های سقفی صلیب متحرک: جک‌های سقفی صلیب متحرک نسبت به نوع ثابت آن کاربرد کمتری دارند. با این‌که این نوع جک‌ها به‌خاطر داشتن سرجک متحرک، انعطاف پذیری بیشتری دارند و می‌توان در زوایای مختلف در سازه استفاده کرد اما امروزه در صنعت ساخت‌و‌ساز کمتر از جک‌های سقفی صلیب متحرک استفاده می‌شود زیرا سرجک متحرک آن باعث می‌شود ظرفیت باربری جک‌های صلیب متحرک نسبت به جک‌های صلیب ثابت کمتر باشد.
جک‌های سقفی صلیب متحرک شامل نری، مادگی، رزوه و سرجک متحرک هستند.
کاربرد جک سقفی صلیبی
از جک‌های سقفی صلیبی در قالب‌بندی تمامی سقف‌های عادی می‌توان استفاده کرد ولی کاربرد مهم دیگر این جک‌ها در سقف‌های دال بتنی و تیرچه بلوک است.
جک‌های سقفی صلیبی در سازه‌های بزرگ و سنگین مانند پل‌ها و ساختمان‌های تجاری یا مسکونی نیز بهکارگرفته شوند.
مزایای استفاده از جک‌های تی شکل
جک‌های سقفی صلیبی مزایای بسیاری دارند و در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد فراوانی دارند. برخی از این مزایا عبارت هستند از :
- استفاده از این جک‌ها در هنگام بتن‌ریزی، ایمنی ساختمان را بالا می‌برد.
- مقاومت و دوام سازه افزایش می‌یابد.
- ارتفاع جک‌های صلیبی به‌راحتی با رزوه جک، قابل تنظیم است.
- نصب و اجرای جک‌های صلیبی، سریع و آسان است.
- وزن جک‌های صلیبی نسبت به انواع دیگر جک‌های ساختمانی، کمتر است.
قیمت‌گذاری جک‌های صلیب ثابت و متحرک
واضح است که فاکتور‌ها و عوامل زیادی در تعیین قیمت جک‌های صلیبی تاثیر دارند. در ابندای این مقاله گفتیم که جک‌های سقفی صلیبی دو نوع جک صلیب ثابت و جک صلیب متحرک دارند . قیمت این دو نوع با هم متفاوت است.
از عوامل دیگری که در قیمت جک‌های صلیبی موثر هستند، می‌توان به اندازه و کیفیت این جک‌ها اشاره کرد. با وجود این‌که هر چه اندازه و کیفیت مواد به‌کار رفته در ساخت این جک‌ها بالاتر رود، قیمت آن نیز افزایش می‌یابد اما الویت، ایمنی و اصولی پیش‌رفتن فرآیند ساخت سازه است تا از بروز هر‌گونه مشکلی جلوگیری شود.
قیمت روز فولاد نیز در تعیین قیمت جک‌های سقفی صلیبی اثرگذار است.
خرید جک ساختمانی صلیبی
برای خرید جک سقفی صلیبی مناسب هر سازه فاکتور‌هایی لازم است تا در‌نظر گرفته‌شود تا جک بهکارگرفته شده بهترین کارایی و عملکرد را در سازه داشته‌باشد.
این فاکتور‌ها ممکن است کیفیت جک، قیمت جک یا حتی تعداد جک لازم در اجرای سازه باشد. در هنگام خرید جک صلیبی برای پروژه باید میزان فشار وارد به‌دلیل بتن ریزی را نیز در‌نظر گرفت تا تعداد دقیق جک‌های مورد‌نیاز را محاسبه کرد.
جک صلیبی دست‌دوم
گاهی ممکن است پیمانکاران برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها از جک‌های صلیبی دست‌دوم در پروژه استفاده کنند. قیمت جک‌های دست دوم حدودا 30 درصد کمتر از جک‌های نو است اما باید این نکته را در‌نظر داشت که کارایی و طول عمر کمتری نسبت به جک‌های نو دارند.
کلام پایانی
در این مقاله سعی بر این شد که ویژگی‌ها، کاربرد‌ها و مزایای انواع جک‌های سقفی صلیبی بیان شود تا پیمانکاران با در‌نظر گرفتن تمامی فاکتور‌ها بهتری انتخاب را برای اجرای سازه خود داشته‌باشند. باید به این نکته توجه داشته‌باشید که هیچ‌گاه برای کاهش هزینه‌های پروژه یا صرفه‌جویی در زمان، از جک سقفی صلیبی نامناسب برای سازه استفاده کنید.